ITTRA MIftuħa

April 2024

Għażiż Dr Tedros, Direttur Ġenerali tal-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa
Għeżież Ko-Presidenti Dr Asiri u Dr Bloomfield tal-WGIHR,
Għeżież Ko-Chairpersons Dr Matsoso u s-Sur Driece tal-INB,
Għeżież delegati nazzjonali tal-gruppi ta’ ħidma rispettivi,

Kemm il-Grupp ta’ Ħidma dwar l-Emendi għar-Regolamenti Internazzjonali tas-Saħħa (2005) (WGIHR) kif ukoll il-Korp Internazzjonali ta’ Negozjar (INB) li jinnegozjaw il-Ftehim Pandemiku ngħataw il-mandat biex iwasslu l-kliem legali definit tal-emendi mmirati tar-Regolamenti Internazzjonali tas-Saħħa (IHR) bħala kif ukoll tal-Ftehim Pandemija għas-77 Assemblea Dinjija tas-Saħħa (WHA), li se ssir fl-aħħar ta’ Mejju 2024. Dawn il-proċessi tmexxew b’għaġġla biex “jinqabdu mument ta’ wara l-COVID-19”, minkejja l-evidenza li hemm riskju limitat li sseħħ pandemija oħra f’terminu qasir għal medju. Fi kliem ieħor, hemm żmien biex dawn il-miżuri jiġu korretti.

Madankollu, minħabba l-ħeffa li biha seħħew dawn il-proċessi, iż-żewġ proċessi ta’ negozjar qed jheddu li jwasslu politiki illeġittimi billi jiksru l-għanijiet u l-prinċipji proprji ta’ ekwità u deliberazzjoni li huma pproklamati li huma salvagwardjati permezz tal-proċess tat-tfassil tal-liġijiet pandemiċi taħt l-awspiċi tad-WHO. . Konsegwentement, l-iskadenza stabbilita politikament għall-adozzjoni fis-77 WHA trid titneħħa u tiġi estiża biex tissalvagwardja l-legalità u t-trasparenza tal-proċessi, tiċċara r-relazzjoni bejn l-IHR emendat u l-Ftehim Pandemija l-ġdid, u jiġi żgurat riżultat ekwu u demokratiku.

In-nuqqas ta’ konformità tal-WGIHR mal-IHR jeskludi adozzjoni legali fis-77 WHA

L-adozzjoni ta’ kwalunkwe emenda tal-IHR fis-77 WHA ma tistax tibqa’ tinkiseb b’mod legali. Bħalissa, il-WGIHR jibqa’ jinnegozja l-abbozz ta’ emendi, bil-għan li jiffinalizza l-pakkett ta’ emendi proposti matul it-8 laqgħa tiegħu skedata għat-22 sas-26 ta’ April li mbagħad għandha tiġi ppreżentata lis-77 WHA. Dan il-modus operandi huwa illegali. Tikser l-Artikolu 55(2) IHR li jistabbilixxi l-proċedura li għandha tiġi segwita biex tiġi emendata l-IHR:

“It-test ta’ kwalunkwe emenda proposta għandu jiġi kkomunikat lill-Istati Partijiet kollha mid-Direttur Ġenerali mill-inqas erba’ xhur qabel l-Assemblea tas-Saħħa li fiha tiġi proposta għall-konsiderazzjoni.”

L-iskadenza għad-Direttur Ġenerali biex jiċċirkola l-pakkett ta’ emendi proposti għall-IHR lill-Istati Partijiet legalment qabel is-77 WHA għaddiet fis-27 ta’ Jannar 2024.

S’issa, id-Direttur Ġenerali ma kkomunika l-ebda emenda lill-Istati. L-IHR huwa trattat multilaterali li jorbot iż-żewġ Stati li rratifikaw l-IHR u lid-WHO, inklużi subdiviżjonijiet (1) tal-WHA bħall-WGIHR. Għandhom jirrispettaw ir-regoli proċedurali vinkolanti tal-Artikolu 55(2) IHR u ma jistgħux jissospendu dawn ir-regoli b’mod arbitrarju.

Matul il- webcast pubbliku tat-2 ta’ Ottubru 2023, il-kwistjoni ġiet riferuta lill-Uffiċjal Legali Prinċipali tad-WHO, Dr Steven Solomon, li spjega li peress li l-abbozz tal-emendi ġej minn suddiviżjoni tal-WHA, ir-rekwiżit ta’ 4 xhur tal-Artikolu 55(2) għamel ma japplikawx. Madankollu, l-opinjoni tiegħu tinjora l-fatt li l-Artikolu 55(2) ma jagħmel l-ebda distinzjoni dwar liema Stat, grupp ta’ Stati jew parti speċifika tad-WHA tipproponi l-emendi. Barra minn hekk, fit- Termini ta’ Referenza (para.6) tal-Kumitat ta’ Reviżjoni tal-IHR (2022) il-kalendarju tax-xogħol tal-WGIHR ġie stabbilit f’’Jannar 2024: il-WGIHR jissottometti l-pakkett finali tagħhom tal-emendi proposti lid-Direttur Ġenerali li se jikkomunikahom lill-Istati Partijiet kollha skont l-Artikolu 55(2) għall-konsiderazzjoni tas-Sebgħa u Sebgħin Assemblea Dinjija tas-Saħħa.’ Jekk il-WGIHR u d-WHO jiksru l-IHR apposta, l-istat tad-dritt huwa tabilħaqq imminat, u potenzjalment jinvolvi responsabbiltà internazzjonali għall-organizzazzjoni u/jew individwi responsabbli.

Proċessi inseparabbli tal-IHR u Trattat Pandemiku ġdid

L-abbozzi disponibbli tal-WGIHR u l-INB jimplikaw li ż-żewġ proċessi tal-WGIHR u l-INB ma jistgħux joqgħodu b’mod indipendenti iżda huma inseparabbli minn xulxin. Partikolarment, l-abbozz il-ġdid tal-Ftehim Pandemiku ma jistax jiġi adottat qabel ir-reviżjoni tal-IHR minħabba li jeħtieġ li jibni fuq l-istruttura riveduta, l-ambitu materjali u l-istituzzjonijiet tal-IHR (speċjalment minħabba l-kliem tal-kapaċitajiet ewlenin tal-IHR bħalissa fit-test tan-negozjar tas-7 ta’ Marzu 2024 tal-IHR). il-Ftehim Pandemija). Sfidi ta’ tfixkil bħall-koinċidenza sinifikanti ratione materiae, il-kompetenzi u r-relazzjonijiet bejn il-korpi tat-trattati li għadhom kif ġew stabbiliti, u vs Stati Membri, kif ukoll l-implikazzjonijiet finanzjarji fit-tul għall-baġit tas-saħħa, eċċ. – jeħtieġu kjarifika dettaljata qabel l-adozzjoni.

Ekwità u leġittimità demokratika

In-nuqqas ta’ kunsiderazzjoni ta’ l-obbligi proċedurali taħt l-IHR u li r-relazzjoni bejn l-IHR emendat u l-Ftehim Pandemiku ġdid titħalla mhux biss idgħajjef l-istat tad-dritt internazzjonali, iżda wkoll ixxekkel l-ispirtu ta’ l-Artikolu 55(2) ta’ l-IHR (2005), li jiggarantixxi lill-Istati Membri. erba’ xhur żmien biex jiġu riveduti l-emendi tal-IHR biex jiġu promossi l-leġittimità demokratika, il-ġustizzja proċedurali, u biex jiġu żgurati aħjar riżultati ekwu.

L-Istati jeħtieġu mill-inqas erba’ xhur biex jirriflettu bir-reqqa dwar l-implikazzjonijiet tal-emendi proposti għall-ordnijiet legali kostituzzjonali domestiċi tagħhom u l-kapaċitajiet finanzjarji tagħhom. Għandhom ifittxu approvazzjoni politika u/jew parlamentari qabel l-adozzjoni tar-riżoluzzjonijiet rispettivi fil-WHA. Dan huwa partikolarment rilevanti meta wieħed iqis l-istatus legali uniku tal-emendi adottati tal-IHR li jidħlu fis-seħħ awtomatikament sakemm Stat Parti ma jagħżilx b’mod attiv fi żmien qasir ħafna ta’ 10 xhur (2).

L-ekwità hija ddikjarata mid-WHO li hija fil-qalba tal-aġenda ta’ tħejjija u rispons għall-pandemija. Ħafna pajjiżi bi dħul baxx u medju m’għandhomx rappreżentanti u esperti preżenti f’Ġinevra matul il-proċessi kollha ta’ negozjati paralleli, għandhom ir-rappreżentanti tagħhom jiddiskutu kwistjonijiet f’lingwi inqas familjari, u/jew iridu jiddependu fuq grupp diplomatiku/rappreżentazzjonijiet reġjonali. Dan jintroduċi inekwità fl-abbiltà li tipparteċipa bis-sħiħ fil-proċess tan-negozjati fi ħdan il-WGIHR u l-INB li qed jiżviluppaw il-Ftehim Pandemija. Pajjiżi aktar sinjuri għandhom aktar kapaċità li jidħlu fl-abbozzi u riżorsi akbar biex jirrevedu l-implikazzjonijiet tagħhom. Dawn il-proċessi ta’ negozjar manifestament inġusti huma kuntrarji għall-ispirtu u l-intenzjoni ddikjarata tal-proċess kollu. L-iżgurar tal-ekwità, it-trasparenza u l-ġustizzja jeħtieġ żmien adegwat biex jiġu diskussi u kkunsidrati dak li huma maħsuba li jkunu ftehimiet legalment vinkolanti.

Talba ta’ urġenza notevolment esaġerata

Filwaqt li xi wħud argumentaw li l-urġenza fl-iżvilupp ta’ strumenti ġodda ta’ ġestjoni tal-pandemija hija ġġustifikata minn riskju u piż li qed jiżdiedu ta’ tifqigħat ta’ mard infettiv bħal dan, dan l-aħħar intwera li huwa stqarrija eżaġerata b’mod notevoli . Il-bażijiet ta’ evidenza li fuqhom iddependet id-WHO, u l-aġenziji sħab inklużi l-Bank Dinji u l-G20, juru li r-riskju ta’ tifqigħat derivati ​​b’mod naturali bħalissa mhux qed jiżdied, u l-piż ġenerali probabbilment qed jonqos. Dan jissuġġerixxi li l-mekkaniżmi attwali tabilħaqq qed jaħdmu b’mod relattivament effettiv, u l-bidliet għandhom jitqiesu bir-reqqa, mingħajr urġenza żejda, fid-dawl tal-eteroġeneità tat-theddid u l-prijoritajiet tas-saħħa pubblika li jikkompetu madwar l-Istati Membri tad-WHO.

Appell biex ma jiġux adottati l-emendi tal-IHR jew il-Ftehim Pandemiku fis-77 WHA

Iż-żewġ gruppi ta’ ħidma huma mitluba jsegwu l-Prinċipji u l-linji gwida tan-NU għan-negozjati internazzjonali, UN A/RES/53/101, u li jmexxi n-negozjati fi spirtu ta’ bona fide u “jistinka biex iżomm atmosfera kostruttiva matul in-negozjati u biex iżomm lura minn kwalunkwe kondotta li tista’ ddgħajjef in-negozjati u l-progress tagħhom.” Skeda ta’ żmien razzjonali mingħajr pressjoni politika għar-riżultati se tissalvagwardja l-proċess attwali tat-tfassil tal-liġijiet milli kollass u tevita abbandun politiku potenzjali, kif esperjenzat fil-każ tat-Trattat tar-Riċerka u l-Iżvilupp (R&D) tad-WHO.

Waħda mir-raġunijiet oriġinali biex jinbeda l-proċess ta’ emenda tal-IHR (2005) kienet it-tħassib espress tad-WHO li l-Istati ma kkonformawx mal-obbligi tagħhom taħt l-IHR matul l-Emerġenza tas-Saħħa Pubblika ta’ Tħassib Internazzjonali tal-Covid-19. Fin-nuqqas tagħhom li jżommu mal-perjodu ta’ reviżjoni ta’ 4 xhur, id-WHO u l-WGIHR infushom juru d-disprezz miftuħ tagħhom għad-dmirijiet tagħhom legalment vinkolanti taħt l-IHR. Riżoluzzjoni b’emendi proposti għall-IHR għall-adozzjoni fis-77 WHA ma tistax tibqa’ tiġi ppreżentata legalment. Konsegwentement, il-Ftehim Pandemija jeħtieġ ukoll li jiġi ttardjat, peress li ż-żewġ proċessi huma interdipendenti.

Dan huwa appell urġenti lid-WHO u lill-Istati Membri tagħha biex jissalvagwardjaw l-istat tad-dritt u l-ekwità proċedurali u tar-riżultat billi jippermettu input u deliberazzjoni ġusti. Biex tagħmel dan, se teħtieġ it-tneħħija u l-estensjoni tal-iskadenza, u b’hekk tagħmel il-possibbiltà għal arkitettura legali aktar valida għall-futur għall-prevenzjoni, it-tħejjija u r-rispons għall-pandemiji f’konformità mal-liġi internazzjonali u l-impenji normattivi tagħha.

B’rispett tiegħek.